210. Isoniazid induced gynecomastia

ชาย 60 ปี เป็น pulmonary TB เพิ่งรับประทานยา CAT1 ครบ หน้าอกโตและเจ็บตึงข้างขวาเป็นมากกว่าข้างซ้ายขึ้นมา 6 เดือน คิดว่าสาเหตุมาจากอะไร
คิดถึงว่าน่าจะเป็นจากยา Isoniazid (INH) ซึ่งถือว่าเป็น side effect ที่พบได้น้อยมากจนเป็น case report ดังความเห็นของน้อง FM ที่ส่งมา ซึ่งการวินิจฉัยอาจทำได้โดย exclude สาเหตุอื่น ๆ ออกไป รวมทั้งยาต่าง ๆ และติดตามดูหลังจากหยุดยาว่า gynecomastia จะหายไปหรือไม่
Drug induced gynecomastia อื่นๆ ได้แก่
- ยากลุ่มเอสโตรเจน และยาที่มีฤทธิ์คล้ายเอสโตรเจน (เช่น Diethylstilbestrol, Digitalis, Phytoestrogens (เอสโตรเจนจากพืช), อาหารที่ปนเปื้อนเอสโตรเจน
- ยาที่ยับยั้งการสร้างเทสโทสเตอโรน เช่น Ketoconazole, Metronidazole, ยาต้านมะเร็งกลุ่ม Alkylating agents, Cisplatin, Spironolactone, Cimetidine, Flutamide, Finasteride, Etomidate
- ยาที่ส่งเสริมให้มีการสร้างเอสโตรเจนมากขึ้น เช่น Gonadotropins, Clomiphene, Phenytoin และ Testosterone ที่ได้รับจากภายนอก
- ยาอื่นๆ ที่ไม่ทราบกลไกที่ทำให้เกิดเต้านมโต เช่น Isoniazid (INH), Methyldopa, Busulfan, Tricyclic antidepressants, Diazepam, Penicillamine, Omeprazole, Phenothiazines, Calcium channel blockers, ACE inhibitors, แอลกอฮอล์, กัญชา และเฮโรอีน

http://74.125.153.132/search?q=cache:thnqTbKBL58J:www.scielo.br/scielo.php%3Fpid%3DS1806-37132008001100014%26script%3Dsci_arttext%26tlng%3Den+gynecomastia+inh&cd=1&hl=th&ct=clnk&gl=th
http://74.125.153.132/search?q=cache:6-IpfewlPGcJ:drug.pharmacy.psu.ac.th/Question.asp%3FID%3D5354%26gid%3D1+isoniazid+gynecomastia&cd=1&hl=th&ct=clnk&gl=th&lr=lang_th