วันอาทิตย์ที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

186.Central venous catheterization — subclavian vein

Central venous catheterization — subclavian vein
NEJM    December 13, 2007

ข้อบ่งชี้: สำหรับให้ยาและสารต่างๆ ในการรักษาโดยเฉพาะในภาวะฉุกเฉิน นำเลือดออกมาตรวจ ใช้วัดความดันในเส้นเลือดดำส่วนกลาง ได้รับการเสนอให้เป็นตำแหน่งที่เหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับการทำ central venous catheter
ข้อห้าม: มีการติดเชื้อหรือเกิด thrombosis บริเวณเส้นเลือดดังกล่าว การมีกระดูกหักที่ไหปลาร้าหรือมีการหักทางด้านหน้าของกระดูกซี่โครงส่วนต้น ๆ ซึ่งจะมีผลต่อตำแหน่งและทำให้หาเส้นเลือดยากขึ้น รวมทั้งต้องดูเรื่องการแข็งตัวของเลือดด้วยเพราะตำแหน่งของเส้นเลือดอยู่ชิดกับกระดูกไหปลาร้า ทำให้การกดห้ามเลือดทำได้ยาก 
การเตรียมและขั้นตอน: แจ้งขั้นตอนการปฏิบัติและผู้ป่วยแสดงความยินยอม (informed consent) ตลอดจนให้ผู้ป่วยอยู่ในท่า trendelenburg 15 องศา จะทำให้เส้นเลือดโป่งขึ้น อาจใช้หมอนรองช่วยบริเวณกระดูกสันหลัง การหนุนใหล่หรือการหันศรีษะอาจทำให้ขนาดของเส้นเลือดเล็กลง, ทายาฆ่าเชื้อ ปูผ้า หาตำแหน่งที่ 1/3 ทางด้านในของกระดูกไหปลาร้า โดยด้านข้างของตำแหน่งนี้ช่วงระหว่าง ไหปลาร้าและกระดูกซี่โครงที่ 1 จะเป็นตำแหน่งที่ subclavian vein และ artery วิ่งผ่านใต้ clavicle ให้แทงเข็มขนานและใต้ต่อกระดูกไหปลาร้า (ซึ่งส่วนใหญ่ตำแหน่งนี้ก็คือ 2 ซม.ไปทางด้านข้างและ 2 ซม. ไปทางด้านท้ายของตำแหน่งข้างต้น ดังภาพที่ 2) อาจใช้ lidocaine 1% 1-2 มม. หรือเทียบเท่า แทงเข็มเป็นมุม 30 องศาเล็งไปที่ sternal notch ใช้มืออีกข้างจับที่ sternal notch เพื่อช่วยให้ได้ตำแหน่งชัดขึ้น เมื่อได้เลือดจาก vein แล้ว ค่อยๆเอา syringe ออก ใส่ลวดชนิดที่ปลายงอเป็นรูปตัว J [J-wire] เข้าไปในneedle ค่อย ๆ ใส่โดยไม่ให้มีการต้าน ถ้ามี ectopic beat จาก monitor EKG ให้ถอยลวดออกจน ectopic beat หายไป หลังจากนั้นเอา needle ออก เปิดผิวหนัง 1-2 mm. เพื่อใส่ dilator ถ่างขยายเส้นเลือด แล้วเอา dilator ออก ใช้ก๊อสกดเพื่อห้ามเลือด ต่อมาใส่ line จากนั้นเอาลวดออก เช็คการไหลของเลือดที่ port และ flush port ทุกจุดแล้วปิดแผล 
การใช้ U/S จะทำให้หาตำแหน่งได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะการใช้ doppler flow เพื่อแยก artery และ vein ออกจากกัน
ภาวะแทรกซ้อน: hemothorax and pneumothorax, air embolism, inadvertent arterial puncture และ aortic perforation ให้ CXR เพื่อดูตำแหน่งสายและภาวะแทรกซ้อน ส่วนภาวะแทรกซ้อนในระยะยาวได้แก่ thrombosis ในเส้นเลือดและการติดเชื้อ

Ref: http://content.nejm.org/cgi/video/357/24/e26/

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น